Próby wysiłkowe

Próba wysiłkowa, znana również jako test wysiłkowy na bieżni lub próba wysiłkowa EKG, to jedno z podstawowych badań diagnostycznych w kardiologii. Pozwala ocenić pracę serca podczas wysiłku fizycznego i wykryć ewentualne nieprawidłowości, które mogą nie ujawniać się w stanie spoczynku.

Kiedy wykonuje się próbę wysiłkową?

Badanie jest szczególnie przydatne w diagnostyce:

choroby niedokrwiennej serca (np. dławicy piersiowej),
zaburzeń rytmu serca pojawiających się podczas wysiłku,
skuteczności leczenia kardiologicznego,
wydolności fizycznej u pacjentów po przebytym zawale serca lub zabiegach kardiologicznych.

TYPOWE WSKAZANIA DO BADANIA TO:

diagnostyka pacjentów podejrzanych o chorobę wieńcową posiadających prawidłowy lub wątpliwy zapis EKG w spoczynku
kwalifikacja chorych do badań inwazyjnych (koronarografii).
badanie przesiewowe w grupie osób o wysokim ryzyku zachorowania, celem wykrycia przebiegającej bezobjawowo choroby niedokrwiennej serca
próba oceny zaawansowania choroby wieńcowej w typowym jej przebiegu u chorych z rozpoznaną choroba wieńcową np. po przebytym zawale serca, po leczenie reperfuzyjnym tzw. balonikowaniu lub wszczepieniu stentów do tętnic wieńcowych oraz po leczeniu kardiochirurgicznym (po CABG, by-passach)
diagnostyka zaburzeń rytmu serca
ocena skuteczności leczenia chorób serca
badanie wykonuje się także celem diagnostyki nietypowych bólów w klatce piersiowej oraz u chorych po wszczepieniu stymulatora serca
kwalifikacja chorych do poszczególnych etapów rehabilitacji (np. po zawale serca) i ocena jej wyników.
wykonywanie badania u osób zdrowych, ale wykonujących wybrane zawody np. piloci samolotów pasażerskich, kierowcy autobusów pasażerskich itp. oraz uprawiających ryzykowne sporty

Jak wygląda badanie?

Podczas próby wysiłkowej pacjent chodzi (a następnie biegnie) na ruchomej bieżni lub pedałuje na rowerze stacjonarnym, w trakcie czego stale monitorowane są:

Wysiłek jest stopniowo zwiększany co kilka minut. Badanie trwa zazwyczaj od 6 do 15 minut i kończy się, gdy pacjent osiągnie maksymalne tętno, pojawią się niepokojące objawy lub lekarz uzna, że dalsze obciążenie nie jest wskazane.

Jak się przygotować?

Próba wysiłkowa jest badaniem, które posiada przeciwwskazania względne lub bezwzględne do jej wykonania. W związku z czym wskazane jest aby pacjenci mieli skierowanie od lekarza z pełnym rozpoznaniem i celem wykonania badania.
Chorzy zgłaszający się do pracowni będą zawsze zbadani przez lekarza wykonującego badanie. Lekarz po zebraniu wywiadu chorobowego i zbadaniu chorego zakwalifikuje pacjenta do wykonaniu testu wysiłkowego. W przypadku stwierdzenia przeciwwskazań może zaistnieć sytuacja, kiedy lekarz odmówi przeprowadzenia badania. W przypadku zaistnienia takiej sytuacji lub wystąpienia stanu, w których wykonywanie próby wysiłkowej jest praktycznie mało przydatne z powodu braku możliwości oceny zmian odcinka ST i załamka T pod wpływem wysiłku, lekarz może zaproponować pacjentowi inne, bardziej adekwatne badanie diagnostyczne.

uwaga!

Pacjent na 3 godziny przed badaniem nie powinien jeść ani palić, powinien być wypoczęty. Przychodząc na wysiłek, pacjent powinien mieć odpowiednie ubranie pozwalające mu swobodnie wykonać badanie – ruch na bieżni czy na rowerze.

DODATKOWE UWAGI

Badanie może być powtarzane wielokrotnie. Wykonywane jest u pacjentów w każdym wieku, a także u kobiet ciężarnych.

WYNIK BADANIA

Wynik badania pacjent otrzymuje w formie raportu zawierającego wykresy krzywych EKG zapisywanych na bieżąco w trakcie wysiłku i pomiarami ciśnienia tętniczego krwi oraz opis całej próby wraz z wnioskami dokonanymi przez lekarza wykonującego badanie.

Badania obciążone jest ryzykiem i dlatego jest wykonywane w obecności lekarza oraz pielęgniarki w pracowni prób wysiłkowych z pełnym zabezpieczeniem możliwości przeprowadzenia postępowania reanimacyjnego (defibrylator, leki).

GABINET KARDIOLOGICZNY

dr n. med. Tomasz Pawłowski

specjalista kardiolog